با دقت در توافقنامه ژنو، این مساله به ذهن می آید که ما تقریبا به هشت سال قبل بازگشته ایم. چون تقریبا همه چیز در همین حد که هست می ماند.(البته اگر تلاشهای امثال شهید شهریاری(مرد بیست درصد ایران) نبود و مقاومت این هشت سال و پیشرفتهای آن نبود،‌ حالا پنج درصد را تعلیق کرده بودند!)

به کلمات کری دقت شود:

(جان کری به برخی مخالفت‌هایی که ممکن است با این توافق وجود دارد اشاره کرد و گفت: آنهایی هستند که معتقدند این توافق کامل نیست. آنها نیز مسئول هستند که بگویند که چه جایگزینی بهتر است. شاید بگویند افزایش فشارها را آنقدر باید زیاد می‌کردیم که در نهایت ایران به سوی فروپاشی سوق پیدا کند اما تحت هیچ شرایطی و طبق نظر کارشناسان این امر این طور نیست اگر ما تحریم‌ها را بیشتر کنیم ایران پیشرفت هسته‌ای بیشتری پیدا می‌کند و اسرائیل بیشتر تهدید می‌شود و ایران می‌توانست سانتریفیوژهای بیشتری بسازد و اوباما معتقد است که این راه‌حل موفق نیست  .
کری سپس مثالی آورد و گفت: در سال 2003، ایران 164 سانتریفیوژ داشت و در آن زمان ایران پیشنهادی داد که با آن موفق نشد و هم‌اکنون تعداد سانتریفیوژهای ایران پیشرفت زیادی داشته است. اگر تحریم‌ها را افزایش می‌دادیم و به سیاست خود و انجمن جامعه بین‌المللی هیچ کمکی نمی‌شد و اتحاد بین‌المللی ضعیف می‌شد و اگر به تحریم‌ها در حالی که ایران تمایل به مذاکره دارد، ادامه بدهیم، اتحاد بین‌المللی از بین می‌رود.)

اما این توافق از این جهت که جوی که در دنیا بر علیه ما ایجاد شده بود را شکست می تواند خوب باشد. البته با توجه به اینکه این،‌ گام اول است؛ والا ما در این توافق، به حقوق هسته ای خود نرسیده ایم و حق غنی سازی بدون محدودیت که در ان پی تی است که هیچ، بلکه بیش از پنج درصد نیز برای ما ممنوع شده است!

اما این گام اول بودن هم با توجه به جمله اولی که در بند اول تفاهم نامه آمده است کمی دلهره ایجاد می کند. آنجا آمده است که: گام اول دارای دوره زمانی شش ماهه خواهد بود و با توافق متقابل قابل تمدید می‌باشد.

احتمال اینکه سر شش ماه که شد، ‌بازی جدیدی درست کنند و بگویند فعلا همین تعلیقات ادامه یابد،‌ بعید نیست. (با توجه به اینکه قبلا هم تیم جناب روحانی تعلیقات را تجربه کرده اند و آنها از روحیات ایشان آگاه اند و فعلا هم که حرفشان را در مورد تعلیق به کرسی نشانده اند. خداکند باز کار به جایی نرسد که رهبری بفمایند که شکستن پلمپها و شروع کار باید در همان دولتی که تعلیق انجام شده است،‌انجام شود!)

ما هیچ علاقه ای به تمدید این تفاهم نامه نداریم. بلکه این تفاهم نامه را صرفا از این جهت که جو بین المللی را بشکند موفق می دانیم و در این متن، حق خاصی برای ما وجود ندارد.(قبلا گفته می شد که ما حقوقی داریم و این تحریم ها غیر قانونی و ظالمانه اند. فعلا که مقدار زیادی از این ظلم را قبول کرده ایم!)

نکته دیگر این است که قرار است این حرکت، ‌تا گام نهایی پیش رود. ما می گوییم این حرکت به سمت استیفای حقوق هسته ای کشورمان است و آمریکایی ها می گویند این حرکت،‌ به سمت کنترل بحث هسته ای ایران است. با این تناقض، آیا به آن گام خواهیم رسید؟!

چندی پیش آقای عراقچی می گفتند ما بر سر میزی که در مورد حق غنی سازی ما گفتگو شود نمی نشینیم و اصلا حق غنی سازی قابل بحث نیست! به نظر شما اینگونه بوده است و یا در ادامه اینگونه خواهد بود؟!

نکته دیگر در مورد مواد غنی سازی شده بیست درصد است که نصف آن برای رآکتور تهران ذخیره می شود و نصف دیگرش که با چه تلاشها و مخارجی غنی سازی شده است،‌ به زیر پنج درصد رقیق خواهد شد!!

در مورد تحریمهانیز، باید توجه داشت که همانطور که ما در توافقنامه آورده ایم که(پروتکل الحاقی در چارچوب اختیارات رئیس جمهور و مجلس شورای اسلامی تصویب و به اجراء درآید.) و در واقع اینطور خواسته ایم الحاقیه را قبول نکنیم، آنها نیز آورده اند که (دولت امریکا، در چارچوب اختیارات قانونی رئیس جمهور و کنگره ازتحمیل تحریم‌های جدید هسته‌ای خودداری خواهد کرد.)

اگر به این بند که در مورد توافق نهایی است دقت شود (متضمن یک برنامه غنی سازی باشد که توسط طرفین تعریف می‌گردد، برنامه‌ای که شاخصه‌های آن با موافقت طرفین و منطبق با نیازهای عملی، با محدودیت‌های مورد توافق در خصوص دامنه و سطح فعالیت‌های غنی سازی، ظرفیت غنی سازی، محل‌هایی که در آن غنی سازی انجام می‌شود و ذخایر اورانیوم غنی شده برای دوره زمانی که مورد توافق قرار می‌گیرد، تعیین می‌گردد.) شاید بتوان گفت با توجه به کارشکنی های غربی ها و مبهم بودن این متن و همچنین زماندار بودن و اینکه به گونه ای در این متن القا شده که هرکاری بخواهیم بکنیم اول باید آنها اجازه بدهند، در گام نهایی هم حق غنی سازی به طور نامحدود برای ما حاصل نخواهد شد.

خلاصه اینکه تا اینجای توافق، مساله خاصی اتفاق نیافتاده است،‌ بکله همه چیز متوقف شده است و تعداد کمی از تحریمها برداشته شده است. آنچه مهم است و تاکنون مورد بحث بوده است اصلا در این توافق، مطرح نیست. حق غنی سازی بدون محدودیت و تحریم های ظالمانه تقریبا مسکوت مانده است.

اینکه واقعا در انتهای کار به توافقی برسیم که آنها قبول کنند ما حق هسته ای خود را کامل دریافت کنیم و آنها هم نظارتی کامل داشته باشند و همه تحریمها را بردارند و پرونده را عادی کنند،‌ بسیار بعید به نظر می رسد.

نکته دیگر اینکه این سالها همه حرف ما این بوده است که حق غنی سازی برای همه کشورها در ان پی تی آمده است و خلاصه بر سر این مساله بحث می کردیم. حال که این توافق انجام شده است و کری می گوید حق غنی سازی ایران به رسمیت شناخته نشده است، ظریف و هاشمی رفسنجانی می گویند در ان پی تی حق غنی سازی ما آمده است!(یعنی تازه برگشته اند به مساله ای که باید در این توافق می بود. والا در ان پی تی که ما بحثی نداریم و آنها هم قبول ندارند) البته جناب روحانی گفتند که صریحا در این توافقنامه به حق غنی سازی ما اشاره شده است که صراحتی دیده نمی شود، شاید به دلالت التزامی چیزی دریافت شود!

جنبه دیگر قضیه،‌ مخالفت های اسرائیل با این توافق است که به یک بازی سیاسی شبیهتر است تا یک مخالفت واقعی.(شاید هم مخالفت واقعی است و صاحب تئوری شلوار جین  هم در این باران تبریکات فکر کرده است که ایران در این میان نفع عظیمی برده است!) البته اینکه جو عمومی بر علیه ما نباشد، ‌به ضرر اسرائیل است و این مخالفت های اسرائیل، با تحلیل ما منافاتی ندارد.

در مورد اینکه صدا و سیمای ما و مسئولین مملکت از این توافق به عنوان یک موفقیت یاد می کنند، به این خاطر است که می خواهند در مقابل سروصدای رسانه های دنیا کوتاه نیاورند و بتوانند برای مردم ایران اثبات کنند که آنها ابتدا حق غنی سازی را قبول کرده اند و بعد زیر قولشان زده اند. در واقع مساله اصلی برای طرفین، ‌همان جو عمومی است.

این تغییر جو است که می تواند در مسائل اقتصادی و جو روانی جامعه ما تاثیر خوبی داشته باشد. به قول یکی از اساتید می فرمود ما هر ده سال باید یک اینچنین کوتاه آمدنهایی داشته باشیم که نسل جدید ما بدانند که وقتی می گوییم آمریکا قابل اعتماد نیست، یعنی قابل اعتماد نیست!

به هرحال اگر این توافق را یک موفقیت بدانیم،‌ با توجه به نامه رئیس جمهور و پاسخ رهبری و سخنان جناب ظریف، تاثیر استقامت ملت و پشتوانه مردمی در این موفقیت را اذعان خواهیم کرد. عرض بنده این است که اگر فتنه گران 88 این پشتوانه را خراب نمی کردند،‌ این موفقیت، خیلی زودتر می توانست اتفاق افتد، و شاید حتی نیاز نبود که نصف مواد غنی شده را نیز رقیق کنند!

اگرچه از جو عمومی جامعه ما که اهل مطالعه و دقت نیستند انتظار ذوق زدگی هست، اما از قشر فرهیخته واهل مطالعه انتظار نمی رود که به راحتی با چند مصاحبه و شلوغ بازی فکر کنند همه چیز تمام شده است.

روشن است که این نوشته در پی آن است که به کسانی که هشت سال مقاومت را از اساس زیر سوال می برند و این توافق را بایک ذوق  زدگی وصف ناشدنی یک موفقیت بی نظیر می دانند بگوید که مسائل دیگری هم هست که باید به آنها دقت شود و البته تلاش ها و زحمات تیم مذاکره کننده قابل تقدیر است و به لطف خداوند متعال اجرشان  نزد خدای متعال محفوظ خواهد بود.

این هم پایان خوش مذاکرات: