مصاحبه ای را نشریه معارف با استاد انصاریان انجام داده که بنده در سایت مشرق نیوز آنرا مشاهده کردم که بخش کوچکی از آنرا در اینجا گذاشتم. برای دیدن متن کاملش می توانید به اینجا رجوع کنید.
تحلیل شما از گسترش نشر و استقبال روزافزون از کتابهای شرح احوال عرفاء و اهل معنا در جامعه چیست؟ آثار مثبت و آسیبهای محتمل این امر را چه میدانید؟
انصاریان: سخنرانیهای ناب و صحیح حضرت امام خمینی(ره) در اوایل پیروزی انقلاب و چند سال پس از آن در رابطه با معنویت و یا اشارات ایشان به مسائل عرفان، نسل ما را مجذوب عرفان نمود. بخشی از این نسل بدون مراجعه به اهل فن و بدون مطالعه کتب پرمحتوا و نقاد، به مسائل روحی و عرفانگرا گرایش پیدا کرد، و به دنبال مباحث عرفانی و شرح حال عرفا رفت. گروهی از کسانی که در هر زمان با هر دستآویزی حریصانه برای پر کردن جیب خود از مال و منال دنیا و پول و ثروت در تکاپویند، از این پدیده معنوی سوء استفاده کرده و به نوشتن و فروختن اینگونه کتابها در شرح احوال اشخاص گذشته و معاصر پرداختند؛ کتابهایی که پر از داستانهای غیرواقعی و کشف و کرامات ساختگی بوده است.
من سالیان طولانی با برخی از کسانی که اینگونه کتابها در بارة آنان نوشته شده است، مراوده و معاشرت داشتم، و با این که خود به شدت در طلبش بودم، اما آنچه این بازرگانان ثروت نوشتهاند، از آنان ندیدم! کرامات اینان فقط در تقوا و عمل صالح فردیشان بود. هیچکدام به اندازة یک میلیونیوم خمینی بزرگ نه با مردم بودند، نه برای دین و مردم در برابر استبداد و استعمار مبارزه کردند و نه کار چشمگیری برای مردم و دغدغه آنان انجام دادند؛ بلکه برخی از آنان جز عبادت فردی و حفظ شخصیت و آبروی خود کاری نداشتند! روی این حساب من اکثر آن کتابها را چنان که در منابر و مجالس خصوصیام اعلام کردهام، قبول ندارم. بنده آن کتابها را فقط وسیله ارتزاق و تخریب عقاید حقه مردم میدانم. البته تنها کتابی که در این مورد سفارش به خواندنش دارم «فضیلتهای فراموش شده» شرح حالات آخوند ملاعباس تربتی است که این کتاب، کتاب متین و درستی است و کرامات اخلاقی و عملی آخوند در آن به قلم فرزند دانشمند و روشنفکرش مرحوم راشد تربتی بیان شده و در تربیت و رشد طلاب و نسل انقلاب مؤثر است. دیگر کتابها جز اینکه نگاه مردم را از اهلبیت و کرامات آن عرشیان فرشین به دیگران معطوف نماید، اثر دیگری ندارد و شاید بدون توجه مؤلفانش به همین خاطر نوشته شده باشد.